Rodzaje kosztorysów i podstawy ich sporządzania
Zgodnie z metodą kosztorysowania sposób kalkulacji poszczególnych składników ceny kosztorysowej zależy od rodzaju kosztorysu.
Wyodrębnia się następujące rodzaje kosztorysów, różniące się częściowo trybem ich opracowania oraz podstawami do ustalania cen, stawek i narzutów:
- kosztorys inwestorski – sporządzany jest przez zamawiającego. Na zlecenie inwestora kosztorys ten może przygotować jednostka świadcząca usługi w danym zakresie. Ustala się w nim orientacyjny koszt, który skłonny jest (będzie mógł) ponieść zamawiający za wykonanie określonych robót objętych projektem,
- kosztorys ofertowy – przygotowywany jest przez wykonawcę, gdy bierze udział w przetargu albo otrzymał od zamawiającego propozycję złożenia oferty na wykonanie określonych robót. Kosztorys ten przeznaczony jest do ustalenia wynagrodzenia, za które wykonawca może zrealizować określone roboty
W przypadku zmiany wynagrodzenia ustalonego w umowie o wykonanie robót, z powodu zwiększenia ustalonego w umowie zakresu rzeczowego robót lub zmian wprowadzonych przez zleceniodawcę w dokumentacji technicznej, wykonawca opracowuje kosztorys zamienny.
Jeżeli rzeczowy zakres zlecanych robót oraz techniczne warunki ich wykonania nie mogą być dokładnie ustalone przy zawieraniu umowy między zleceniodawcą i wykonawcą, co głównie występuje przy robotach remontowych, modernizacyjnych, awaryjnych, wówczas rozliczeń za wykonane roboty dokonuje się na podstawie kosztorysu powykonawczego. W takim przypadku w umowie trzeba uzgodnić podstawy kosztorysowe oraz ceny czynników produkcji, koszty pośrednie i zysk, które będą przyjęte w kosztorysie powykonawczym.
W dokumentacji projektowej występuje przedmiar robót, który obejmuje opis robót w kolejności technologicznej ich wykonywania, ilości poszczególnych robót wynikającą z projektu i podstawy do ustalenia nakładów rzeczowych (nr katalogu, nr tablicy i numer kolumny).
W praktyce, niejednokrotnie mamy do czynienia z tzw. „ślepym kosztorysem”. Jest to najczęściej forma kosztorysu ofertowego (sporządzonego metodą kalkulacji szczegółowej lub uproszczonej), ale nie zawierającego żadnych wartości (kwot pieniężnych) ani cen czynników produkcji budowlanej – kosztorys „bez cen i wartości”. Przygotowywany jest przez inwestora.
Podstawy sporządzania kosztorysu inwestorskiego stanowią:
1) dokumentacja projektowa – projekt techniczny obiektu lub robót (przy robotach remontowych projekt ten może być zastąpiony inwentaryzacją i protokółem typowania określającym technologię wykonania robót oraz ich rodzaje i ilości),
2) przedmiar robót,
3) założenia wyjściowe do kosztorysowania,
4) wytyczne do montażu,
5) jednostkowe nakłady rzeczowe robocizny, materiałów, pracy sprzętu oraz środków transportu technologicznego, zawarte w katalogach, a w razie ich braku – według norm zakładowych,
6) stawki i ceny czynników produkcji (R, M, S), (w tym koszty zakupu materiałów) oraz wskaźnik narzutu kosztów pośrednich i zysku kalkulacyjnego dla metody kalkulacji szczegółowej.
Podstawy sporządzania kosztorysu ofertowego stanowią:
1) dokumentacja projektowa – projekt techniczny obiektu lub robót, a w nim każdorazowo:
2) przedmiar robót, natomiast przy robotach remontowych – protokół typowania robót określający lokalizację, rodzaje i ilości robót oraz technologię ich wykonania,
3) specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót,
4) założenia lub protokół danych wyjściowych do kosztorysowania,
5) jednostkowe normy nakładów rzeczowych robocizny (nr ), materiałów ( nm ) i pracy sprzętu ( ns ) według katalogu, a w przypadku ich braku według norm zakładowych wykonawcy,
6) ceny jednostkowe czynników produkcji (Cr , Cm , Cs), koszty zakupu,
7) koszty pośrednie – ustalone przez wykonawcę na podstawie własnej kalkulacji ( Kp ),
wielkość zysku kalkulacyjnego określona przez wykonawcę robót ( Z ),
9) podatek VAT obliczony zgodnie z obowiązującymi przepisami ( PV ),
Podstawy sporządzania kosztorysu zamiennego stanowią:
1) protokół konieczności,
2) dokumentacja projektowa, a w tym przedmiar robót,
3) normy nakładów rzeczowych zawarte w katalogach, a w przypadku ich braku – zbiory norm zakładowych,
4) wynegocjowane ceny czynników produkcji,
Podstawy sporządzania kosztorysu powykonawczego stanowią:
1) dokumentacja budowy, która obejmuje:
a) dokumentację techniczną wykonywanych robót, a w przypadku robót remontowych – inwentaryzację, protokóły typowania odbiorów,
b) książkę obmiaru robót i potwierdzone przez zamawiającego zapisy w dzienniku budowy (dzienniku montażu),
c) protokóły konieczności,
2) protokół danych wyjściowych do kosztorysowania,
3) normy nakładów rzeczowych określone w protokóle danych wyjściowych do kosztorysowania,
4) ceny czynników produkcji (Cr , Cm , Cs ) oraz koszty zakupu, koszty pośrednie i zysk, w wysokościach wynegocjowanych między zamawiającym i wykonawcą oraz określonych w protokóle danych wyjściowych do kosztorysowania,
5) obowiązujące zasady obliczania podatku VAT.
Koszt sporządzania dokumentacji kosztorysowej ponosi:
- zamawiający roboty – za sporządzenie przedmiaru robót i kosztorysu inwestorskiego,
- wykonawca robót – za sporządzenie wszystkich pozostałych rodzajów kosztorysów, bez względu na tryb ich sporządzania (siłami własnymi czy przez obcych wykonawców).
Podstawę sporządzenia kosztorysu inwestorskiego stanowią głównie Katalogi Norm Nakładów Rzeczowych (KNNR).
Rodzaje kosztorysów
10 stycznia 2010
Brak komentarzy