Od 1 stycznia 2009 r. wszedł w życie obowiązek sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej. Obowiązek ustalenia charakterystyki energetycznej budynku w formie świadectwa charakterystyki energetycznej, wynika z ustawy Prawo budowlane.
Przepisów w sprawie obowiązku sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej nie stosuje się do budynków:
1) podlegających ochronie na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;
2) używanych jako miejsca kultu i do działalności religijnej;
3) przeznaczonych do użytkowania w czasie nie dłuższym niż 2 lata;
4) niemieszkalnych służących gospodarce rolnej;
5) przemysłowych i gospodarczych o zapotrzebowaniu na energię nie większym niż 50 kWh/(m2*rok);
6) mieszkalnych przeznaczonych do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku;
7) wolnostojących o powierzchni użytkowej poniżej 50 m2.
Kopię świadectwa charakterystyki energetycznej. budynku inwestor jest obowiązany dołączyć do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie (art. 57 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo budowlane).
Dla budynku oddawanego do użytkowania oraz dla budynku, lokalu mieszkalnego, a także części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową, dokonuje się oceny charakterystyki energetycznej w formie świadectwa charakterystyki energetycznej zawierającego określenie wielkości energii w kWh/(m2*rok) niezbędnej do zaspokojenia różnych potrzeb związanych z użytkowaniem budynku, a także wskazanie możliwych do realizacji robót budowlanych, mogących poprawić pod względem opłacalności ich charakterystykę energetyczną. Świadectwo charakterystyki energetycznej ważne jest 10 lat.
Świadectwo sporządza się w przypadku umów, na podstawie których następuje:
1) przeniesienie własności:
a) budynku,
b) lokalu mieszkalnego, z wyjątkiem przeniesienia własności lokalu na podstawie umowy zawartej między osobą, której przysługuje spółdzielcze prawo do lokalu, a spółdzielnią mieszkaniową lub
c) będącej nieruchomością części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową, albo
2) zbycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu
– zbywca przekazuje nabywcy odpowiednie świadectwo charakterystyki energetycznej;
3) powstanie stosunku najmu budynku, lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową – wynajmujący udostępnia najemcy odpowiednie świadectwo charakterystyki energetycznej.
Świadectwo charakterystyki energetycznej. nie może być sporządzone przez właściciela budynku, lokalu lub będącej nieruchomością części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz osobę, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu – wchodzi w życie z dniem 31 grudnia 2009 r. – Dz. U. z 2009 r. Nr 161, poz. 1279.
W budynkach zasilanych z sieci ciepłowniczej oraz w budynkach z instalacją centralnego ogrzewania zasilaną ze źródła w budynku lub poza nim, świadectwo charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego może być opracowane na podstawie świadectwa charakterystyki energetycznej budynku. Przepisu nie stosuje się do lokali mieszkalnych posiadających własne instalacje ogrzewcze. Właściciel lub zarządca budynku ma obowiązek uzyskania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku i przekazania jego kopii nieodpłatnie właścicielowi lokalu mieszkalnego lub osobie, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia złożenia przez niego wniosku w tej sprawie.
Świadectwo charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego należącego do grupy lokali mieszkalnych o jednakowych rozwiązaniach konstrukcyjno-materiałowych i instalacyjnych oraz o takim samym stopniu zużycia mającym wpływ na jakość energetyczną lokalu mieszkalnego i stwierdzonym na podstawie:
1) budowlanej dokumentacji technicznej,
2) inwentaryzacji techniczno-budowlanej, w przypadku braku budowlanej dokumentacji technicznej – może być opracowane w oparciu o wykonaną dla jednego z tych lokali charakterystykę energetyczną oraz ocenę tej charakterystyki.
Świadectwo charakterystyki energetycznej zawierające nieprawdziwe informacje o wielkości energii jest wadą fizyczną rzeczy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.) o rękojmi za wady.
Właściciel budynku jest obowiązany zapewnić sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, jeżeli:
1) upłynął termin ważności świadectwa charakterystyki energetycznego budynku;
2) w wyniku przebudowy lub remontu budynku, uległa zmianie jego charakterystyka energetyczna.
W przypadku opracowania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku o powierzchni użytkowej przekraczającej 1000 m2, który jest zajmowany przez organy administracji publicznej lub w którym świadczone są usługi znacznej liczbie osób, jak dworce, lotniska, muzea, hale wystawiennicze, świadectwo charakterystyki energetycznej powinno być umieszczone w widocznym miejscu w budynku.
Kiedy zainteresować się świadectwem?
Inwestor jest obowiązany dołączyć świadectwo charakterystyki energetycznej budynku do zawiadomienia o zakończeniu budowy lub wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie. W przypadku gdy budynek lub lokal mieszkalny podlega zbyciu lub wynajmowi, nabywcy lub najemcy powinno być udostępnione świadectwo charakterystyki energetycznej. Brak świadectwa nie uniemożliwia dokonania transakcji i nie stanowi formalnej przeszkody w jej zawarciu.
Kto może sporządzić świadectwo charakterystyki energetycznej?
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz ustawy o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. Nr 161, poz. 1279) rozszerza krąg osób uprawnionych do sporządzania świadectw oraz określa sytuacje, w których powstaje obowiązek sporządzenia świadectwa charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego.
Świadectwa charakterystyki energetycznej budynków i lokali mogą sporządzać osoby, które ukończyły studia magisterskie albo inżynierskie na kierunkach: architektura, budownictwo, inżynieria środowiska, energetyka lub pokrewnych i które posiadają uprawnienia budowlane projektowe lub wykonawcze lub złożą z wynikiem pozytywnym egzamin albo ukończą odpowiednie studia podyplomowe.
Ponadto na osoby sporządzające świadectwa charakterystyki energetycznej budynków nałożono obowiązki związane z ich działalnością oraz udostępnianiem, sporządzaniem i przechowywaniem świadectw, a także wprowadzono obowiązek ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku ze sporządzaniem świadectwa charakterystyki energetycznej. Obowiązek zawarcia ubezpieczenia OC powstaje od 1 stycznia 2010 r.
Gdzie szukać specjalisty?
Zainteresowani znajdą osoby uprawnione do sporządzania świadectw wśród osób, które złożyły z wynikiem pozytywnym egzamin przed Ministrem Infrastruktury lub ukończyły równoważne studia podyplomowe. Osoby te wpisywane są do rejestru prowadzonego przez Ministra Infrastruktury. Ponadto świadectwa charakterystyki energetycznej mogą sporządzać osoby posiadające uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej, konstrukcyjno-budowlanej lub instalacyjnej. Ważne: osoba sporządzająca świadectwa charakterystyki energetycznej budynków nie musi być członkiem izby samorządu zawodowego. Ustawa nie określa obowiązku członkostwa w izbie. Sporządzanie świadectw charakterystyki energetycznej nie jest wykonywaniem samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie. Często osoby uprawnione należą do izb samorządu zawodowego i do stowarzyszeń naukowo-technicznych. Specjalistę, który sporządza świadectwa charakterystyki energetycznej można odnaleźć w ten sam sposób, jak projektanta, przy zachowaniu tych samych podstawowych zasad. Istotnym elementem pozyskiwania wiedzy o rynku świadczących te usługi będzie informacja o wykonywaniu określonych usług zamieszczana, przez samych uprawnionych, w ogłoszeniach oraz na stronach internetowych.